Panik Bozukluk
Panik Bozukluk Nedir?
Panik bozukluk, aniden ortaya çıkan yoğun korku ya da rahatsızlık hissiyle karakterize bir anksiyete bozukluğudur. Bu ani korku ataklarına panik atak denir. Kişi, atak sırasında kalp krizi geçirdiğini ya da öleceğini düşünebilir.
Panik bozukluk, yalnızca panik atak yaşamaktan ibaret değildir. Atakların tekrar edeceğine dair sürekli bir endişe, kaçınma davranışları ve yaşam kalitesinde düşüş de tabloya eşlik eder.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak genellikle beklenmedik bir anda başlar ve birkaç dakika içinde şiddetlenir. Belirtiler şunları içerebilir:
- Kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı
- Nefes darlığı, boğuluyor gibi hissetme
- Terleme, titreme
- Baş dönmesi, bayılacak gibi olma
- Gerçek dışılık ya da kendinden kopukluk hissi
- Kontrolü kaybetme, çıldırma korkusu
- Ölüm korkusu
Bu belirtiler genellikle tehlikeli değildir ama kişi için son derece rahatsız edici olabilir.
Panik Bozukluk Neden Gelişir?
Panik bozukluğun ortaya çıkmasında biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörler rol oynayabilir:
- Genetik yatkınlık
- Beyin kimyasındaki hassasiyet (özellikle “tehlike sinyali” veren sistemlerde aşırı duyarlılık)
- Yoğun stres, travmalar veya kayıplar
- Kişilik özellikleri, özellikle kontrol kaybına karşı hassasiyet
İlk panik atak genellikle beklenmedik bir stres ya da biyolojik değişim (örneğin yoğun kafein tüketimi, uykusuzluk) sonrası gelişebilir.
Tedavi Edilebilir mi?
Evet, panik bozukluk tedavi edilebilir bir durumdur. Uygun yöntemlerle kişi yeniden güvenli ve dengeli bir yaşam sürebilir.
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Panik bozukluğun tedavisinde en etkili terapi yöntemlerinden biridir. Kişinin panik belirtilerine dair düşüncelerini ve kaçınma davranışlarını ele alır.
- Maruz bırakma çalışmaları: Panik hissine neden olan durumlarla güvenli bir şekilde yüzleşilmesini sağlar.
- İlaç tedavisi: Bazı durumlarda antidepresan ilaçlar ya da anksiyolitikler panik atakların sıklığını ve şiddetini azaltabilir.
- Gevşeme ve nefes egzersizleri: Panik atağı tanımak ve yönetmek için önemli araçlardır.
Ne Zaman Yardım Almalıyım?
- Panik ataklar sıklaşıyorsa
- Atak geçirme korkusu nedeniyle bazı yerlerden ya da durumlardan kaçınıyorsanız
- Günlük yaşamınız etkilenmeye başladıysa
- Sıklıkla acil servise gitme ihtiyacı hissediyorsanız
Bu belirtiler profesyonel destek almanız gerektiğini gösteriyor olabilir.